cuadretàre , vrb Definizione
fàere o ispartzire a cuadretedhos
Sinonimi e contrari
acuadrigliare
Traduzioni
Francese
quadriller
Inglese
to divide into squares
Spagnolo
cuadricular,
recuadrar
Italiano
quadrettare
Tedesco
karieren.
derramài, derramàre , vrb: terramare Definizione
pèrdere; betare, giare a meda e a ispainadura (nau mescamente de sàmbene o de làgrimas) po calecunu iscopu / d. sa vida pro ccn., pro carchi cosa = donai sa vida
Sinonimi e contrari
besciare,
gessai,
sderramai
/
spratziri
Frasi
derramas de totus is venas sànguni innocenti ◊ làgrimas no mi balet derramare ◊ nos portant a risu e a coglionu derramendhe sa salude pro nudha!
2.
s’ollu chi si untat a su cunfirmau sinnificat sa gràtzia chi si derramat in s’ànima sua ◊ ses sole chi at derramadu sa lughe de su Signore! ◊ derramas benefíssios a sos pecadores
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
verser,
prodiguer,
échelonner
Inglese
to shed,
to lavish,
to divide by instalments
Spagnolo
derramar,
verter,
ratear
Italiano
versare,
effóndere,
profóndere,
rateizzare
Tedesco
vergießen,
verschwenden,
in Raten einteilen.
dividíre, dividíri , vrb Definizione
segare a cantos, a orrugos, fàere is partes, iscumpartire in genias; iscrobare, istagiare duos chi si brigant / dividire in (duos, deghe, chentu e àteru) = fàere duas, deghe, chentu o prus partes oguales
Sinonimi e contrari
addesumare,
cumpaltire,
ispartzire,
paltire,
spratziri
Frasi
dae candho su monte ant divididu sa rughe a nois ant postu a pala ◊ apo dividiu custos frores segundhu s’ocasione chi dhos cantaiant
2.
is duas si furint aungadas e ispilidas… dhas iat dividias unu carabbinieri
Etimo
spn.
dividir
Traduzioni
Francese
partager
Inglese
to divide
Spagnolo
compartir
Italiano
divìdere
Tedesco
teilen.
isperrài , vrb: isperrare,
sperrai Definizione
segare, fàere a perras (o fintzes a fitas), in duas o in medas partes si donniuna si sighit a isperrare
Sinonimi e contrari
sperraciae
/
ispartzire,
paltire
Frasi
sonos de fàghere trèmere chelu e terra ch'isperraiant su coro in mesu in mesu ◊ s'isperrat sa linna tropu russa ◊ su cifraxu, a bortas, s’isperrat po fai pistocu o po si dhu papai cun ollu o cun ladru
2.
sa pilladra si faet de pira matzi niedha isperrada e sicada in su sole
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fendre,
couper,
scinder
Inglese
to cleave,
to divide
Spagnolo
hender
Italiano
spaccare,
scìndere
Tedesco
spalten.
loturizài , vrb Definizione
ispartzire unu terrenu a lotos, in parte
Traduzioni
Francese
lotir
Inglese
to divide into lots (land)
Spagnolo
parcelar,
dividir en lotes
Italiano
lottizzare
Tedesco
parzellieren.
sceberài, sceberàri , vrb: scioberai,
sebarai,
seberai,
seberare,
seperare,
severare Definizione
pigare e pònnere a parte, abbandha una cosa de un'àtera; pigare su bonu, su méngius e lassare su malu, su peus, su metzanu, pigare ccn. cosa precisa chi torrat paris cun calecunu critériu, sa chi andhat bene a un'iscopu, o fintzes arregollendho de mesu de àteras; foedhandho de frores o de matas de frutuàriu, iscúdere o lassare andhare su frore e ingendrare su frutu, chi deasi si cumènciat a bíere / seberai/-are bijos, angionis, crabitos = pònnere abbandha dae sas mamas pro no che lis súere su late
Sinonimi e contrari
asseperare,
chirrare,
isceberai,
iscedhai,
iscerai,
istagiai
/
acorruntzulare
| ctr.
ammasturai,
meschiare
Frasi
seis prontus a sceberai s'arritzu in su cossu, ma nc'ingurteis unu cammellu intreu! ◊ po issa no nc'est calidadi de seberai, no sèberat ratza, mannus o pitius ◊ candu passais in mesu de is froris seberai is peis po no ndi apetigai
2.
as seberadu bene, cojendhe: as leadu una prendha de fémina! ◊ si at seberadu su menzus fiadu dae mesu de s'ama ◊ mi tiro unu frore: in mesu de sos chentu che sèbero s'orrosa… ◊ sciobera sciobera, su peus nd'iscerat ◊ cussa cosa est totu amméschiu: ndhe cheret seberada sa parte bona e frundhida sa mala ◊ ti ponzo a severare in mesu de duos coros: su chi cheres ti lea! ◊ est bellu, severadu che ispiga de trigu
3.
sa cariasa, sa pira, su frutuàriu como est totu seberendhe ◊ su fiore chi zughiat, s'àrbure, l'at seberadu totu ◊ s'àchina est seperendhe ◊ in su pàltinu nou sa ua est severendhe…
Cognomi e Proverbi
prb:
a cuadhu donau no scioberis piu
Etimo
ltn.
seperare
Traduzioni
Francese
séparer,
choisir,
nouer (bot.)
Inglese
to divide,
to select,
to set
Spagnolo
elegir,
seleccionar,
transformarse el ovario en fruto
Italiano
separare,
scégliere,
selezionare,
allegare (détto di piante)
Tedesco
trennen,
wählen,
auswählen,
ansetzen (Bot.).
spartíri , vrb: ispartzire*,
spartziri,
spraciri,
spratziri Definizione
fàere is partes, segare una cosa in partes oguales, fàere a orrugos, a bículos; si narat fintzes in su sensu de s'ispainare, de essire o andhare in su logu
Sinonimi e contrari
addesumare,
cumpaltire,
dividire,
paltire,
scumpartziri
/
arrogai
/
istèrrere,
ispàlghere
Modi di dire
csn:
spraciri sa linna = isperrare, bogare sa linna; est ispartendu s'ària = est iscrarindhe, ispalatendhe
3.
a su chitzi as a cantai e sa boxi tua si at a spratziri in dogna baga de s'olioni (S.Chiappori)
Traduzioni
Francese
partager
Inglese
to divide
Spagnolo
dividir,
partir
Italiano
divìdere
Tedesco
teilen.